Hoe kies ik een goede haven?
Hoe kies je een goede jachthaven?
Je hebt de droom om een boot te kopen of je hebt er reeds een maar wil eens jouw ligplaats veranderen van jachthaven, tof, maar op welke zaken moet je letten? Iedereen zal zijn eigen voorkeuren hebben, en hieronder sommen we belangrijkste zaken op die je zou moeten overwegen bij de keuze van jouw nieuwe jachthaven. Download hier onze handige checklist om goed te kunnen vergelijken en zo de juiste beslissing te kunnen maken. Veel succes, je maakt ongetwijfeld een weloverwogen keuze!
1. Externe factoren
Eerst en vooral is het belangrijk wat jij wil gaan doen, zo is er een groot verschil om op meren/binnenwateren te laveren of de ruimte van de zee te trotseren. Het eerste kan interessanter zijn als je kleinere kinderen hebt, de zee indien je niet terugdeinst van enkele uitdagingen. Ook het type boot is hier van belang, voor de snellere kleine motorboten zal je op de Noordzee slechts enkele dagen per jaar je gading vinden. Wil je echter gaan vissen met een kleinere motorboot dan is die Noordzee plots wel interessant. De kleinere (open) zeilboten (<7m) zullen ook meer hun gading vinden op een meer dan de kajuitjachten. Afhankelijk van de grootte en type van de boot zal je ook een vaarbewijs moeten kunnen voorleggen. Meer informatie over het vaarbewijs kan je vinden via www.leidraadyachtman.be.
Daarnaast is de bereikbaarheid van de haven natuurlijk ook van belang. Zowel de tijd naar je vaarwater toe als de tijd van je thuis naar de haven zelf. Soms is het interessanter om een haven wat verder van je thuis te vinden zodat wanneer je naar je boot gaat ontspanning ook echt ontspanning is, zelfs al moet je er even voor rijden. Daarnaast is de plaats van de haven ook van belang. Heb je zin om enkel dagtrips uit te voeren, dan is een ruime zee recht voor de havenmonding een plezier. Wil je echter meer weekenduitstappen of vakanties, dan is het leuker om vele havens op slechts enkele uren van je thuishaven te hebben. Vergeet ook de getijden niet, sommige havens in Frankrijk bijvoorbeeld zijn enkel bereikbaar met hoogwater.
Parkeergelegenheid in of rondom de haven (betalend of gratis) is ook van belang bij uw keuze!
2. Interen factoren: De factor haven zelf
A. Prijs
We kunnen een resem opties, services en faciliteiten opsommen maar de prijs zal vaak een grote rol spelen in jouw beslissing. In de meeste gevallen zal de prijs echter ook de faciliteiten en kwaliteit van de haven volgen. De meeste havens hanteren een verschillende prijsberekening voor hun ligplaatsen. Zo zal je bij de ene haven betalen per seizoen (zomer/winter), en in de andere haven betaal je per kwartaal of per jaar. Vergelijk dus steeds dezelfde periodes wanneer je offertes opvraagt bij verschillende havens!
Het type ligplaats zal ook een rol spelen in de prijsberekening. Zo zal een ligplaats aan een kopsteiger duurder zijn dan een ligplaats aan 1 (of 2) vingersteiger(s). Neem zeker ook eens een kijkje op de steigers om de algemene staat (en netheid) van de hoofdsteigers en vingersteigers te beoordelen. Naast de prijs voor de ligplaats moet de prijs voor water en elektriciteit op de steiger bekeken worden. Betaal je hiervoor extra (en hoeveel) of is dit inbegrepen in de prijs?
Tot slot is het toetredingsrecht een voorkomende kost in de prijsberekening van jouw ligplaats. Dit is een eenmalige kost die aangerekend wordt het eerste jaar dat je een ligplaats neemt in de haven. Deze kunnen heel wat verschillen tussen de havens.
B. Faciliteiten
Een plaats die voor jou van belang zal zijn is het sanitaire gedeelte. Zorgen dat je warme douches hebt en gepoetste toiletten zal voor je ochtendritueel (of ochtendhumeur) een positieve invloed hebben.
Om de innerlijke mens te verrijken is een goede bar en een restaurant natuurlijk onontbeerlijk. Ook voldoende ledenactiviteiten en de ruimte om zelf activiteiten te organiseren dragen bij tot een warmer gevoel in je haven. Wanneer je jezelf kan identificeren met je haven dan kom je steevast thuis, zeker als het personeel van de haven bekwaam, vriendelijk en klantgericht is. Het is aangenaam als de havenmeester de leden kent en je er steeds terecht kan voor een opmerking of een vraag.
C. Winterberging en onderhoud mogelijkheden
Voor het onderhoud van je schip is het aangenaam om de mogelijkheid te hebben om bij de haven uit het water te kunnen gaan voor de winterperiode. Bekijk dus even of die mogelijkheid bestaat en of dit via een derde partij gebeurt of dit rechtsreeks via de havenbeheerder zelf kan vastgelegd worden. Ook de mogelijkheden om de boot te ontmasten of om de boot in de winter overdekt te stallen in een loods kunnen interessant zijn.
Klus je liever niet zelf aan de boot dan is het handig als er mogelijkheden zijn bij handelaars nabij de haven om deze zaken aan uit te besteden. Zo zitten de meeste ship repair shops op een boogscheut van de jachthaven of zijn er vakmannen die ter plaatse aan de boot kunnen komen werken. Voor bepaalde werken aan apparaturen in de mast (windmeters, windvaan, antennes,…) is de aanwezigheid van een hoogtewerker wenselijk.
D. Uitbating haven
Om de bekwaamheid van het havenpersoneel te waarborgen, bestaan er opleidingen marina management die specifiek gericht zijn op het uitbaten van jachthavens. Je hebt daar 3 niveau’s: intermediate (IMM), advanced (AMM) en Certified marina manager (CMM). Je kan dus eens polsen of er dergelijke profielen aanwezig zijn in de haven naar uw keuze.
De uitbating van de jachthaven zelf en diens filosofie kunnen ook flink onderling verschillen. Je hebt havens die privé worden uitgebaat als bedrijf (voornamelijk in Nederland) en je hebt havens die sportclubs (vzw) zijn. Bij de privé uitbatingen “huur” je een ligplaats bij dat bedrijf, bij sportclubs ga je een lidmaatschap aan bij de vereniging. Bij de vzw’s worden alle gemaakte winsten ook teruggevloeid naar de werking van de vzw zelf.
De openingsuren van het havenkantoor zijn ook belangrijk: is er een havenmeester of ander personeelslid beschikbaar in het weekend om jou te helpen bij vragen of problemen?
E. Kwaliteitslabels haven
Net zoals hotels hebben jachthavens ook een kwaliteitslabel. Bij hotels wordt de waardering gegeven in het aantal sterren (max 5 sterren), bij havens is deze quotering in gouden ankers (max 5 gouden ankers). Deze ankers worden uitgereikt door een externe auditor volgens het golden anchor scheme.
Een ander kwaliteitslabel is de Blauwe vlag: “Stranden, zwemvijvers en jachthavens met Blue Flag onderscheiden zich op het vlak van bewustmaking en educatie, waterkwaliteit, milieu- en duurzaamheidsmanagement en veiligheid, dienstverlening en toegankelijkheid”
F. Pluspunten of andere ledenvoordelen
Enkele pluspunten of aangename extra’s die mooi meegenomen zijn:
De meeste havens bieden hun ligplaatshouders een WIFI internetverbinding aan. Let wel even op, door het specifieke karakter van een haven kan je je niet verwachten aan dezelfde kwaliteit als thuis.
Zeker voor motorboten is het aangewezen om de aanwezigheid van een tankstation in de haven te bekijken. Met een lege tank kan je niet gaan varen. Ook de mogelijkheid om vuil water van het toilet en bilges te kunnen legen in een milieuponton (pump-out) is geen overbodige luxe.
De meeste havens voorzien verschillende afvalpunten in de haven voor gemengd afval, glas en karton. Als je werken uitvoert aan jouw boot, kan het interessant zijn als er naast deze standaard opties, ook een mogelijkheid is om klein gevaarlijk afval zoals kapotte batterijen, motorolie en verfemmers, etc. kwijt te kunnen.
Sommige havens bieden bovenop uw ligplaats enkele leuke extra faciliteiten: een zwembad, een padelveld, etc. Daarnaast is het ook mogelijk dat jouw haven lid van een overkoepelende jachthavengroep waardoor je als ligplaatshouder korting krijgt in andere jachthavens. Om jezelf of jouw bemanning wat bij te scholen of op te leiden kan de aanwezigheid van een vaarschool in de haven ook nuttig zijn
Last but not least is het van belang dat je jezelf op je gemak voelt in “jouw” haven en dat de mensen die in de haven werken bekwaam zijn en een bepaalde expertise hebben. Indien zij het niet weten, kunnen ze je op zijn minst het contact van een expert uit hun netwerk geven.
Onderzoek bij leden van jachthavens toont aan:
Figuur: Keuze van leden om die specifieke jachthaven te kiezen
© Onderzoek kustjachthavens, Westtoer (2013).